راه اندازی کسب و کارها
شروع کسب و کار از صفر
اصطلاح شروع کردن از صفر که در صحبتهای روزانه از آن استفاده میکنیم به معنی انجام کاری از پله اول و همچنین انجام کارهای مختلف و ترکیب آنها با یکدیگر تا دستیابی به محصول نهایی است. شروع کسب و کار از صفر هم دقیقاً جایی است که خیلی از کسبوکارهای نوپا و کوچک شروع میکنند.
با سرمایه کم، بدون نیروی انسانی یا به تعداد کم، با مشتریان محدود ولی با حجم انبوهی از کار که تمامی ندارند و باید آنها را مدیریت کنید. واقعیت این است که این کار سختی است و خیلی از افراد بعد از شروع توان ادامه آن را نداشته و تسلیم شرایط سخت میشوند. سؤال این است که آیا نمیشود با شرایط سخت و از صفر، کسبوکاری موفق راهاندازی کرد؟
زندگی نامه کسانی که از صفر شروع کردند
خیلی از افراد موفقی که شما هم آنها را میشناسید با این شرایط و از زیر صفر، کسبوکار خود را شروع کردند و توانستند به موفقیت هم برسند؛ افرادی مثل استیو جابز که شرکت اپل را در پارکینگ خانه خودش راهاندازی کرد و ایلان ماسک جزو ثروتمندترین افراد جهان بهشمار میروند.
استیو جابز
در سال ۲۰۱۹، شرکت اپل بعد از شرکت نفت ملی عربستان، در جایگاه دومین شرکت سودآور جهان قرار گرفت و مجله فوربز ۸ سال پیاپی از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸، اپل را باارزشترین برند جهان انتخاب کرد. اما داستان شکلگیری باارزشترین برند جهان، مثالی کامل برای شروع کسب و کار از صفر است. استیو جابز در سال ۱۹۷۶ زمانی که تنها ۲۱ سال داشت و از دانشگاه ترک تحصیل کرده بود. او به همراه دوستش استیو وازنیاک، اپل را در پارکینگ خانه پدریاش راهاندازی کرد. استیو جابز کسی بود که همیشه متفاوت میاندیشید.
ایلان ماسک
ایلان ماسک که در حال حاضر (سال ۲۰۲۲) ثروتمندترین فرد جهان است، در آفریقای جنوبی به دنیا آمد. پدر ماسک یک مهندس و مادرش متخصص تغذیه بود. زمانی که ماسک دهساله بود آنها از هم جدا شدند و ایلان بیشتر اوقات همراه با پدرش زندگی میکرد. ایلان ماسک زمانی که ۱۸ سال داشت به کانادا مهاجرت کرد و در ابتدا شرایط اقتصادی خوبی نداشت.
وقتی او در کانادا بود از انجام هر شغل کمدرآمد و حتی موقتی رضایت داشت تا اینکه در یکی از دانشگاههای کانادا پذیرفته شد و بعد از ۲ سال هم با دریافت بورس تحصیلی به آمریکا مهاجرت کرد. ماسک اولین شرکت خود را که زیپ ۲ (Zip2) نام داشت همراه برادرش و در سال ۱۹۹۵ تأسیس کرد و آنها ۴ سال بعد با ۳۰۷ میلیون دلار زیپ ۲ را فروختند.
بعد از آن ایلان ماسک کسبوکارهای دیگری از جمله ایکسکام، اسپیساکس و تسلا موتورز را راهاندازی کرد و به موفقیتهای بیشتری هم دست یافت. ایلان ماسک فردی است که عجیبترین نظریات و اعتقادات را دارد.
مراحل شروع کسب و کار از صفر تا صد
راهاندازی کسب و کار از صفر مراحلی دارد که باید آنها را رعایت کنید. اگر همه آنها را بهخوبی و کامل اجرا کنید، میتوان امیدوار بود که شما در حال بنیانگذاری پایههای یک کسبوکار موفق هستید.
با بررسی زندگینامه افراد موفق و تحقیق در زمینه مدیریت و رهبری متوجه میشوید که کارآفرینهای موفق از یک استراتژی و نقشه راه استفاده کردهاند که باعث ماندگاری کسبوکارهایشان شده است. در ادامه با این ۸ مرحله مهم آشنا میشوید.
- خودشناسی
شما کی هستید؟ از نظر ما نقطه شروع کسب و کار از صفر، پاسخ به این پرسش مهم است. اگر قرار باشد خودتان را معرفی کنید چه میگویید؟ علاقه پایدارتان که حاضرید شب و روز برایش کار کنید چیست، نقاط قوت یا ضعفتان چیست و چه مهارتهایی دارید.
مهارتهای شما مهمترین سلاح شما در شروع کسبوکار از صفر است. وقتی کسی برنامهنویس است بهراحتی میتواند یک فروشگاه اینترنتی تأسیس کند و خیلی از کارها را خودش مدیریت کند.
اما کسی که شناختی از برنامهنویسی ندارد هنگام تأسیس فروشگاهی اینترنتی، مشکلات زیادی خواهد داشت و در نتیجه هزینه زیادی هم باید بپردازد. خیلی وقتها مهارتها و تواناییهای شما میتواند بهعنوان مزیتی رقابتی برای کسبوکارتان محسوب شود.
اما نکته مهم اینه که در مهارت نباید دنبال کامل گرایی و یا عکس آن سیری کاذب شوید.
- ایدهای پیدا کنید که نیازی را رفع کند
ایده شروع کسبوکار از صفر نیازمند برطرفکردن نیاز است. ایده شما باید بتواند نیاز بخشی از بازار را برطرف کند تا بتوانید موفق شوید. چیزی که اکثر کسبوکارهای نوپا به آن توجهی نمیکنند و همین باعث میشود تا کسبوکارشان شکست بخورد.
سی درصد از کسبوکارهای نوپا در شروع سال دوم شکست میخورند که بخش بزرگی از این شکست را همین عدم تأمین نیازهای مشتریان تشکیل میدهد.
بازاریابی یعنی اعلام حضور برای رفع نیاز…
برای برطرفکردن نیاز بازار لازم نیست که کار خیلی بزرگی انجام دهید؛ فقط کافی است تا بازارتان را خوب بشناسید و بدانید که مشتریها چه نیازی دارند.
بهترین روش هم برای پیدا کردن نیاز هم فیدبک گرفتن از مشتریان،اطرافیان،کارمندان و….. می باشد
تعیین مشتری هدف(نیچ مارکت)
طبیعی است که هنگام شروع کسب و کار از صفر نمیتوانید همه مشتریان را از خودتان راضی کنید. پس باید بخشی از بازار را بهعنوان مشتری هدفتان انتخاب کنید که هم سود بیشتری برای شما دارد و هم میتوانید بهترین خدمات را به آنها ارائه کنید.
حتی در صورت نیاز میتوانید این بخشبندی را کوچکتر کنید و به زیرشاخههای مختلف تقسیم کنید تا بتوانید شناخت بهتری از مشتریانتان داشته باشید. مثلاً اگر مخاطب شما فوتبالیستهای مرد هستند، میتوانید آنها را بهصورت زیر تقسیم کنید:
- پسران فوتبالیست دبیرستانی
- مردانی که بهصورت تفریحی فوتبال بازی میکنند
- فوتبالیستهای حرفهای
- و…
در این صورت راحتتر میتوانید نیازها، خواستهها، علایق و رفتار مشتریان خودتان را بشناسید و بهراحتی بخشی از بازار را به دست بگیرید و بهترتیب کارتان را گسترش دهید و وارد بخشهای دیگری از بازار شوید.
اما خیلی از کسبوکارها در شروع فعالیت خود بهجای اینکه این کار را انجام دهند از بخش کلی بازار شروع میکنند که این باعث شکست آنها میشود.
- MVP یا تست بازار
حتماً نام MVP را شنیدهاید؛ MVP مخفف Minimum Viable Product است که در فارسی حداقل محصول قابلارائه ترجمه شده است. این اصطلاح اولین بار توسط اریک ریس در کتاب نوپای ناب مطرح شد ولی بهسرعت فراگیر شد. شما هنگام شروع کسب و کار از صفر نباید بیگدار به آب بزنید؛ چون میخواهید با کمترین هزینه، کسبوکاری موفق راهاندازی کنید.
این روش به شما کمک میکند تا بهجای اینکه ماهها منتظر تولید یا تکمیل ایده خود باشید آن را در زمان و مقدار کم امتحان کنید و با توجه به بازخوردهای مختلف، تغییرات موردنیاز را در ایده خود ایجاد کنید و در نهایت محصولی کامل برای مشتریان خودتان آماده کنید.
مثلاً شما فیسبوک را در نظر بگیرید؛ نسخه اولیه یا MVP این شبکه اجتماعی استوری، گروه، ویدئو یا حتی آهنگ هم نداشت و فقط یک نسخه ساده برای ارتباط افراد با دوستانشان بود.
- طرح کسب و کار یا Business plan
طرح کسبوکار یک سند مکتوب است و بهصورت کامل توضیح میدهد که اهداف یک کسبوکار چیست و چگونه میخواهد به آنها برسد. در واقع این سند بهمثابه یک نقشه راهی میماند که مسیر کسبوکار را از نظر بازاریابی، درآمد و عملیاتی مشخص میکند.
این سند به شما کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشید و بتوانید فعالیتهای خود را اندازهگیری کنید.
انتخاب نام و ثبت برند
در شروع کسب و کار از صفر، پیداکردن اسم مناسب کاری بهظاهر راحت ولی سخت و پیچیده است. شما باید در انتخاب نام تجاری خود به چند نکته مهم توجه کنید.
- نامی جذاب و ساده انتخاب کنید که در ذهن بماند.
- نامی را انتخاب نکنید که کسبوکارتان را در آینده محدود کند.
- بررسی کنید نامی که انتخاب میکنید از قبل ثبت نشده باشد.
- برخی از اسمها املای سختی دارند، سعی کنید نامی با املای راحت انتخاب کنید.
- چه آنلاین باشید و چه آفلاین بهتر است هنگام انتخاب نام، دامنه آن را هم بخرید.
در شروع کار لازم نیست که نام تجاری خود را ثبت کنید اما بهمحض رونق گرفتن کسبوکارتان بلافاصله اقدام به ثبت برندتان کنید.
- · تیمسازی و استخدام نیروی انسانی
تا زمانی که کاملاً به کسی نیاز ندارید، استخدام نکنید. شروع کسب و کار از صفر دغدغههای مهم تیمسازی و استخدام کارمندان را همراه دارد که برای آن ۲ نوع رویکرد وجود دارد. برخی از شرکتها هنگام تشکیل تیم دستودلباز هستند و فقط استخدام میکنند. اما چند صباحی بعد، شاهد آن هستیم که یکییکی نیروها از تیم جدا میشوند.
برخی دیگر هم طوری در استخدام نیرو خسیس عمل میکنند که حجم زیاد کارها باعث افت کیفیت کارکنان شرکت میشود. به همین دلیل باید سیاستی متعادل داشته باشید و جایی بین این دو رویکرد قرار بگیرید.
- دریافت جواز کسب
هر کسبوکاری چه فیزیکی باشد چه آنلاین نیاز به دریافت یکسری مجوز دارد. شما هم باید قبل از شروع هر کاری برای دریافت این مجوزها اقدام کنید تا بعد از شروع به کار، از نظر قانونی مشکلی کسبوکار شما را تهدید نکند.
مزایا و معایب شروع کسب و کار از صفر
شروع کسب و کار از صفر مزیتها یا معایبی هم برایتان دارد که بهتر است قبل از شروع کار، آنها را در نظر داشته باشید.
مزایا:
- هر روز در حال یادگیری هستید: داشتن کسبوکار و کارآفرین شدن یعنی شما باید مهارتهای زیادی را یاد بگیرید تا آنها را در کسبوکار خود به کار ببندید. پس یک کارآفرین باید عاشق یادگیری باشد.
- رئیس خودتان هستید: زمان انجام کارهایی که دوست ندارید گذشته است و شما مجبور نیستید کاری را که به آن اعتقادی ندارید انجام دهید. شما مالک همه تصمیمهای بزرگ هستید که کسبوکارتان را در چارچوب باورها و ارزشهایتان میسازد.
- علاقه خودتان را زندگی میکنید: کسبوکار شما نتیجه علاقه شماست و شما میتوانید هر روز کاری را انجام دهید که به آن علاقه دارید.
معایب:
- مسئول هر کاری یا هر چیزی هستید: مسئول هر تصمیم درست یا نادرستی شما هستید و اگر کاری ضروری پیش بیاید مسئول رسیدگی به آن شما هستید.
- حقوق مشخصی ندارید: هنگام شروع کسب و کار از صفر شما درآمد و حقوق مشخصی ندارید و اگر کسبوکارتان ضربه بخورد روی وضعیت مالی شما هم تأثیر خواهد گذاشت.
- شکست: کسی نیست که شکست را دوست داشته باشد. شاید این کمی ترسناک باشد اما شما باید برای مقابله با آن آماده باشید و سعی کنید آن را به یک تجربه عالی تبدیل کنید.
حرف آخر
شروع کسب و کار از صفر و موفقیت در آن، سختیهای زیادی دارد؛ اما میتوانید با تکیه بر تواناییهایتان و پشتکار داشتن در مسیری که در آن در حال حرکت هستید به موفقیت برسید. باید به خودتان و تواناییهایتان ایمان داشته باشید و همیشه دنبال یادگیری باشید.
درباره مرتضی ملاحسینی اردکانی
بیزینس کوچ بین المللی (ICF)،کوچ سازمانی(SF)،مدیریت عالی کسب و کار(DBA)
نوشته های بیشتر از مرتضی ملاحسینی اردکانی
دیدگاهتان را بنویسید